Σχετικά με τον «Αστακό» και το δημιουργό του.

Η φετινή σεζόν για την Κινηματογραφική Λέσχη Πρέβεζας ξεκίνησε με μια ταινία-τον «Αστακό» του Γιώργου Λάνθιμου- που κουβαλούσε μια βαριά περγαμηνή (sic). Το περίφημο βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών! Ένα βαρύτιμο έπαθλο, σε κάθε περίπτωση. Να θυμίσω ότι κατά το παρελθόν το έχει αποσπάσει ο αξέχαστος Θεόδωρος Αγγελόπουλος.

Αυτός ήταν ο μοναδικός λόγος για τον οποίο επέλεξα να παρακολουθήσω την ταινία του Λάνθιμου, μιας και ο πολυσυζητημένος «Κυνόδοντας» μου είχε προκαλέσει αρνητικά συναισθήματα… Το ίδιο συνέβη και με τον «Αστακό»!

Ο βασικότερος λόγος έχει να κάνει με την αισθητική του όλου πράγματος. Παρά το αναμφισβήτητο γεγονός πως οι δύο ταινίες είχαν, νοηματικά, να θίξουν πράγματα (ο «κυνόδοντας» το ασφυκτικό και νοσηρό περιβάλλον στα απομακρυσμένα προάστια του Λεκανοπεδίου της Αττικής, ο «αστακός» τις επιβεβλημένες και, γι αυτό, πιεστικές κοινωνικές συμβάσεις)-και το έκαναν-, ωστόσο τα θετικά σταματούν εκεί.

Και στις δύο περιπτώσεις δεν φαίνεται κάποιο στοιχείο, που να φανερώνει ότι πρόκειται για καλλιτεχνικό δημιούργημα και όχι ξερή αποτύπωση της περιγραφόμενης πραγματικότητας (κυνόδοντας) ή μια ανερμάτιστη και άνευ οράματος σπατάλη χρημάτων στην παραγωγή, παρά μόνο, με μοναδικό στόχο να προκαλέσει… Θα μου πεις «και η πρόκληση στο παιχνίδι είναι» Θα σου απαντήσω «ο μόνος που κατάφερνε να προκαλεί και ταυτόχρονα να συνεπαίρνει τους ανοιχτόμυαλους θεατές, ήταν ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι».

Το πρόβλημα, αν θέλω να είμαι δίκαιος, δεν είναι μόνο του Λάνθιμου…

Προ μηνών ξανά-παρακολούθησα σε συνδρομητικό κανάλι το Wings of Desire.το ανεπανάληπτο αριστούργημα του Βιμ Βέντερς. Στην ταινία, τούτη, συναντούσες ποίηση στο σενάριο, στην αφήγηση, στη φωτογραφία, στη σκηνοθεσία, παντού! Αυτό, φυσικά, ίσχυε και στις ταινίες του Αγγελόπουλου, όπου οι αργοί ρυθμοί, στην ουσία, έδιναν στο θεατή τη δυνατότητα να σκεφτεί ή έστω να απολαύσει τις ονειρικές εικόνες.

Δυστυχώς, σήμερα τέτοιες ταινίες, δεν βλέπω να βγαίνουν, παρά μόνο με κάποιες εξαιρέσεις με λαμπρότερο παράδειγμα τις παραγωγές από τη Μέση Ανατολή! Στη Δύση έχει εδραιωθεί ένας ισοπεδωτικός κυνισμός που μόνο γόνιμος δεν είναι. Αντίθετα, στις κινηματογραφικές σχολές της Ανατολής δραστηριοποιούνται δημιουργοί που έχουν όραμα, το οποίο ναι, μεν, πατάει στην καθημερινότητα της κάθε χώρας, αλλά έχει επίγνωση του ότι είναι όραμα Καλλιτεχνικό. Ότι ρόλος του καλλιτεχνήματος είναι να διασκεδάσει, να προβληματίσει, ενίοτε να ταρακουνήσει και στο τέλους να ανακουφίσει, αφήνοντας να διαφαίνεται κάποια προοπτική!

Κλείνοντας, προτείνω δύο δημιουργούς-Έλληνες-που κατά την προσωπική μου γνώμη προάγουν την ημεδαπή Κινηματογραφική Τέχνη. Ο ένας είναι ο Τάσος Μπουλμέτης που παράγει υψηλού επιπέδου εμπορικό σινεμά, με τον πρόσφατο «Νοτιά» να με έχει κερδίσει. Ο δεύτερος είναι ο Ελληνοκύπριος Γιάννης Οικονομίδης. Ένας ιδιοσυγκρασιακός δημιουργός, του οποίου κάθε ταινία είναι και ένα επίτευγμα!